Sivas Kangalı
Kangal Köpeği Irkı
Kanglı Türk boyunun, Orta Asya’dan göç sırasında yanına aldığı üç şeyden birisidir Sivas kangal köpeği; it, at ve koyun almışlardır yanlarına. Koyun o zamanlarda bu boyun tek mal varlığıydı, yeri geldiğinde yolda yemek olarak kullanıyorlardı, at; binek olarak kullanılabilecek en mantıklı hayvandı ve yol boyu at üstünde geliyorlardı, köpekler ise bu at üstündeki insanları koruyan, koyunlara çobanlık etmek ve etrafa yem ettirmemek adına onlarla beraber geliyordu.
Yani Sivas kangal köpekleri, ta Orta Asya’dan beri Türklerle beraber kalmış, neslini oradan beri devam ettiren, onlarla birlikte Anadolu’ya gelmiş, soyu da Türklere dayanan bir cinstir; öz be öz Türk malıdır.
Oluşundan beri Anadolu Çoban Köpeği olarak bilinen kangal ve karabaş köpekleri, uzun çalışma tarihlerine dayanan eski bir bekçi köpeğidir. (Anadolu’da her iki cinste de çoban köpeği olarak tanıtılıyor; fakat yurt dışında bu iki ırkı, çoban köpeği ve kangal köpeklerini ayıran bir oluşum mevcut. Kangal köpeğini tamamen kendi ırkında ve bekçi köpeği olarak değerlendirirken; diğerlerini Anadolu çoban köpeği – çoban köpekleri olarak değerlendiriyorlar.
Sivas kangal köpeklerinin köklerini Tibet Mastiff ve Romalı Mollosian köpek ırklarından geldiği, 4000 yıldan daha önce bir sürede var olduklarını tahmin ederek, mükemmel içgüdüsü, sahiplenmesi ve koruyuculuğu bakımından bugün Anadolu coğrafyasında besi hayvanlarını koruma, besi hayvanlarına karşı olabilecek – besi hayvanlarına zarar verebilecek – kurt, ayı gibi türlere karşı savunma anlamında mükemmel bir araç olarak kullanılmaktadır.
Orta Asya’dan gelen göçmen çobanlara eşlik etmeleri nedeniyle çok farklı iklim şartları olan bölgelere dağılmış kangalları, bulundukları ortamın iklimi nedeniyle uzun tüylü, kısa tüylü, gri ve beyaz tüylü, siyah benekli olarak da görebiliriz.
Bu fiziksel farklılıklara rağmen cinslerini ve özelliklerini asla kaybetmeyen Sivas kangal köpekleri, görünüşleri ne olursa olsun her zaman için aynı işlevi görmeye devam etmişlerdir.
Sivas kangallarıyla ilgili küçük bir not: Sivas kangalı sahiplerini öyle bir sahiplenirler ki, sahiplerine gelebilecek tehlikeleri daha önceden sezip daha olmadan müdahale edebilirler.
Sahiplerinin komutlarını sorgusuz olarak uygulama yetisine sahip ve mükemmel bir içgüdüsü olan kangallar, sahiplerinin onları öldüreceğini dahi anlasa, sahibine karşı en ufak bir harekette bulunmazlar.
Canlı ortamda denenen bir olayda; sahibi silahı alarak köpeğinin karşısına geçiyor ve ciddi bir tavırla bekliyor. Buna karşı o içgüdü ve hırçınlığa sahip kangal köpeği boynunu büküp olduğu yere yatıyor ve bekliyor.